ΛΔ Σεμινάριο Ομηρικής Φιλολογίας (Ιθάκη, 17 -19/5/2024)

Στο φετινό ΛΔ΄ Σεμινάριο Ομηρικής Φιλολογίας, που θα γίνει στην Ιθάκη (17-19/5/2024), με γενικό θέμα "Συναντήσεις και Αναγνωρισμοί στα Ομηρικά Έπη", θα δείξω τη "δραστική" λειτουργία που διαδραματίζει το κρεβάτι στον αναγνωρισμό Οδυσσέα-Πηνελόπης. Το πρόγραμμα του σεμιναρίου είναι προσβάσιμο από εδώ

Αν υπάρξει χρόνος, θα σχολιάσω και την παρώδηση της συνεύρεσης των συζύγων στο "σεμνό" τους κρεβάτι από τον Ονορέ Ντωμιέ, το 1842: ο Οδυσσέας, κοιμισμένος, ροχαλίζει στο στόμα της Πηνελόπης, ενώ εκείνη είναι έτοιμη να του κλέψει ένα ερωτικό φιλί.

.

Η ικεσία από την "Ιλιάδα" στην "Οδύσσεια"

Στο νέο τεύχος του περιοδικού "Φιλόλογος", αρ. τχ. 188 (Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος, 2023), σ. 148-158 υποδεικνύω πώς μεταβιβάζεται από την Ιλιάδα στην Οδύσσεια η γλωσσική πράξη της ικεσίας, συγκρίνοντας δύο παραδείγματα περίπτωσης: του Λυκάονα στον Αχιλλέα (Φ 34-135) και του Λειώδη στον Οδυσσέα (χ 310-329). Δανείζομαι τη συγκριτική μέθοδο την οποία αξιοποίησε μέσα από μια προσωπική, νεοαναλυτική οπτική ο Φάνης Κακριδής, εντοπίζοντας δομικές ομοιότητες ανάμεσα στα δύο ομηρικά έπη συγχωνευμένες μέσα στις διαφορές τους.

Προεκτείνοντας συγκριτικές αναλύσεις των δύο υπό εξέταση ικεσιών, που έχουν στο μεταξύ υπάρξει στο πλαίσιο της Νεοανάλυσης, της προφορικής διακειμενικότητας, και της ανθρωπολογικής προσέγγισης, επιμένω στην ετερο-ομοιότητα του Αχιλλέα με τον Οδυσσέα, με σημείο αναφοράς τις μάταιες εκκλήσεις που τους απευθύνουν οι δύο ικέτες τους να τους χαρίσουν τη ζωή.

Το άρθρο αποτελεί εμπλουτισμένη εισήγηση που διαβάστηκε στην Ιθάκη, στο ΛΒ' Σεμινάριο Ομηρικής Φιλολογίας (Μνήμη Φάνη Ι. Κακριδή) με θέμα "Ικέτες και ἱκετεία (ικεσία) στα ομηρικά έπη", 29-31 Αυγούστου 2019, και διοργανώθηκε από το Κέντρο Οδυσσειακών Σπουδών σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων και τον Δήμο Ιθάκης.

Η ικεσία του Φήμιου (αριστερά), του Λειώδη (στο μέσον), και του Μέδοντα (δεξιά).

Σχέδιο από ανάγλυφο κρατήρα, περ. 150 π.Χ. [Κρατικό Μουσείο Βερολίνου, 3161r]

GIULIANI, L. Image and Myth. A History of Pictorial Narration in Greek Art. Univ. Of Chicago Press, 2013, σελ. 231.

Αντιστροφές φύλου στις ομηρικές παρομοιώσεις

Στο φετινό ΛΓ' σεμινάριο ομηρικής φιλολoγίας, που θα γίνει στην Ιθάκη (25 έως 29 Αυγούστου 2022), θα δείξω πώς στα ομηρικά έπη ο "διαιρεμένος κόσμος" ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες έχει ρευστά όρια, και ότι το αρσενικό και το θηλυκό δεν διαχωρίζονται ποτέ εντελώς. Συνδέω τη θέση μου αυτή με τις καθιερωμένες ως «αντίστροφες» παρομοιώσεις ως προς το φύλο, στο πλαίσιο των οποίων ένας άντρας πολεμιστής συγκρίνεται με γυναίκα, και, σπανιότερα (στην Οδύσσεια), μια γυναίκα υιοθετεί ρόλο αντρών.

Δείτε το πρόγραμμα, κάνοντας κλικ στην επόμενη εικόνα:

32o Σεμινάριο Ομηρικής Φιλολογίας: ικέτες και ικεσία στα ομηρικά έπη

ΚΘ Σεμινάριο Ομηρικής Φιλολογίας (Ιθάκη 28-30 Αυγούστου 2015)

ΙΒ' Διεθνές Συνέδριο για την "Οδύσσεια": "Έγκλημα και Τιμωρία στην Ομηρική και Αρχαϊκή Ποίηση"

Μύθοι, κείμενα, εικόνες

Κυκλοφορούν από το Κέντρο Οδυσσειακών Σπουδών τα Πρακτικά του ΙΑ' Διεθνούς Συνεδρίου για την Οδύσσεια (που έγινε στην Ιθάκη, 15-19 Σεπτεμβρίου 2009) με τίτλο "Μύθοι, κείμενα, εικόνες: ομηρικά έπη και αρχαία ελληνική τέχνη"). Η επιστημονική επιμέλεια του τόμου ανήκει στην αρχαιολόγο Έλενα Walter-Καρύδη, και ο συντονισμός της έκδοσης στη Μάχη Παΐζη Αποστολοπούλου.

Σημείο αναφοράς των δώδεκα (3 ελληνόγλωσσων και 9 ξενόγλωσσων) εισηγήσεων είναι η σχέση των αρχαίων ελληνικών παραστατικών τεχνών, επιγραφών κ.ά, με τους μύθους που εμφανίζονται στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Είναι, ίσως, η πρώτη φορά που στον ελλαδικό χώρο συζητώνται με συστηματικό τρόπο διαχρονικά ερωτήματα (που απασχολούν τουλάχιστον κλασικούς φιλολόγους και αρχαιολόγους), όπως: Υπάρχει άμεση εξάρτηση των εικαστικών έργων από τα κείμενα των ομηρικών επών; Οι καλλιτέχνες ακολουθούν ενίοτε την πλούσια μυθική παράδοση που ο Όμηρος αγνόησε στα έπη του; ή, πρωτοτυπούν εισάγοντας νέα πρόσωπα και θέματα στις εικόνες, ανανεώνοντας αυτοδύναμα τη μυθική παράδοση; Στη σχέση των εικονιστικών αναπαραστάσεων με τα ομηρικά κείμενα "προηγείται" ο ποιητής και έπονται οι καλλιτέχνες, ή μπορεί να ισχύει καμιά φορά και το αντίστροφο; Τέλος, ποιες παράμετροι καθορίζουν ότι ορισμένα θέματα εμφανίζονται στις εικαστικές τέχνες σε μιαν ορισμένη εποχή ή εξαφανίζονται;

Στην πρώτη ανακοίνωση ("Ακροαματικές εικόνες στα ομηρικά έπη") ο Δ. Ν. Μαρωνίτης αμφισβητεί καταρχήν το απόλυτο κύρος των γνωμικών προσομοιώσεων (ή και εξισώσεων) μεταξύ ποίησης και ζωγραφικής, σε ό,τι αφορά την εικονοποιητική τους έκφραση και λειτουργία. Επιμένοντας στη βαθύτερη διαφορά ποιητικής και ζωγραφικής εικόνας, ο εισηγητής υποστηρίζει ότι, στην περίπτωση τουλάχιστον της αρχαϊκής ποίησης (της ομηρικής ειδικότερα), καθοριστικό ρόλο παίζει η πρακτική της εκφοράς και της ακρόασης του ποιητικού λόγου, που επιτρέπει να μιλούμε στη συγκεκριμένη περίπτωση για ακροαματικές εικόνες.

Στη δεύτερη ανακοίνωση ("Η Ιθάκη και το άλλο Ιόνιο από την προϊστορία έως τον 5ο αι. π.Χ. Συγκλίσεις και αποκλίσεις") η Ευγενία Βικέλα, επισκοπώντας τα αρχαιολογικά ευρήματα από την προϊστορική μέχρι την αρχαϊκή περίοδο, υπογραμμίζει (μέσω χαρακτηριστικών ομοιοτήτων αλλά και διαφορών) την ξεχωριστή θέση της Ιθάκης σε σχέση με τα άλλα νησιά του Ιονίου. Με βάση τα αρχαιολογικά δεδομένα της εποχής, η Ιθάκη φαίνεται ότι είναι η μοναδική περιοχή που θα μπορούσε να ταιριάξει στο χρονικό πλαίσιο των ομηρικών επών.

Η Catherin Morgan ("Early Ithacesian Vase Painting and the Problem of Homeric Depictions" = Η πρώιμη αγγειογραφία στην Ιθάκη και το πρόβλημα της ομηρικής εικονογραφίας) διερευνά τον ρόλο της ανθρώπινης μορφής στην εικονογραφία της Ιθάκης, του τέλους του 8ου και των αρχών του 7ου αι. π.Χ., με βάση τις πρόσφατες προσεγγίσεις της αγγειογραφίας της Γεωμετρικής περιόδου, σύμφωνα με τις οποίες δεν υπάρχει εμφανής τάση προς την επική εικονογραφία. Προτιμάται, αντίθετα, η απεικόνιση σκηνών καθημερινής ζωής, σε σχέση με τις αφηγηματικές, εκφράζοντας ενδιαφέρον για ένα εύρος ηλικιών, κοινωνικής θέσης και γένους.

Στα "Ομηρικά θέματα στο Μουσείο Κανελλόπουλου" ο Άγγελος Ζαρκάδας παρουσιάζει τέσσερα αδημοσίευτα αντικείμενα από το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου, που μαρτυρούν την επίδραση του Επικού Κύκλου στην αρχαία ελληνική τέχνη: α) "Μηλιακό" ανάγλυφο (περ. 460 π.Χ), που απεικονίζει τη συνάντηση του Οδυσσέα με την Πηνελόπη. β) Κύλικα (τέλος του 6ου αι.π.Χ.) η οποία, παραπέμποντας στο επεισόδιο του Πολύφημου, απεικονίζει στις δύο όψεις της κριάρι, στην κοιλιά του οποίου είναι δεμένη με ιμάντες γυμνή, γενειοφόρος ανδρική μορφή. γ) Αττική μελανόμορφη λήκυθο (περ. 480-470 π.Χ), με σκηνή μονομαχίας δύο οπλιτών, την οποία περιβάλλουν δύο όρθιες γυναικείες μορφές. Η παράσταση σχετίζεται με το μυθικό επεισόδιο της μονομαχίας Αχιλλέα και Μέμνονα, που περιγράφεται στην Αιθιοπίδα του Αρκτίνου. Τέλος, δ) πήλινο θραύσμα (κυκλαδικού πίθου ή αμφορέα) με διάχωρα, μέσα στα οποία εμφανίζονται τα κεφάλια κρανοφόρων πολεμιστών (τέλος του 6ου αι. π.Χ.). Η εικονογραφία είναι παρόμοια με αυτήν του διάσημου πίθου της Μυκόνου.

Η Eurydice Kefalidou ("Dead Men Face Down: Homer, Art and Archaeology" = Νεκροί καταπρηνείς: Όμηρος, τέχνη και αρχαιολογία) εξετάζει μια παράσταση σε αποσπασματικά σωζόμενο ερυθρόμορφο κρατήρα του Ζωγράφου της Conca, όπου εικονίζεται ο Ηρακλής ξαπλωμένος μπρούμυτα επάνω στη νεκρική του πυρά. Η παράσταση συγκρίνεται με στάσεις καταπρηνών νεκρών της ομηρικής Ιλιάδας.

Στην έκτη εισήγηση ("Άθλα επί Πατρόκλω: έπος και αττική εικονογραφία") ο Γιώργος Καββαδίας, με βάση τις απεικονίσεις των άθλων προς τιμή του Πατρόκλου στον δίνο του Σοφίλου και στο "αγγείο Francois" του αγγειογράφου Κλειτία και του αγγειοπλάστη Εργότιμου, εξετάζει την επίδραση και τις ανακλάσεις των επονομαζόμενων "ομηρικών" ή αριστοκρατικών ταφικών τελετών στην αττική επικήδεια εικονογραφία του 6ου και 5ου αι. π.Χ.

Στη μελέτη του "Transmissions and Memory: The Arms of the Heroes" (= Τα όπλα των ηρώων: μεταβίβαση και μνήμη) ο Francois Lissarrague πραγματεύεται τη σημασία και τον ρόλο των όπλων στη δημιουργία της ηρωικής ταυτότητας, ιδιαίτερα στον τρόπο με τον οποίο τα όπλα υπόκεινται σε "μεταβίβαση". Επικεντρώνεται σε τέσσερις περιπτώσεις και πέντε μορφές ηρώων, των Αχιλλέα, Αίαντα, Έκτορα, Φιλοκτήτη και Θησέα. Κάθε μία από τις περιπτώσεις αυτές αφορά μια ιδιαίτερη σχέση μεταξύ του δωρητή και του αποδέκτη των όπλων (από τη σχέση πατέρα γιου έως την ανταλλαγή δώρων, ή την κληρονομική μεταβίβαση της ηρωικής ιδιότητας). Μέσω των μεταβιβάσεων, τα όπλα αποκτούν επιπλέον αξία και γίνονται διακριτικά ταυτότητας και σημεία δύναμης.

Η Έλενα Walter-Καρύδη ("Polygnotos' Nekyia, or the Athenians and the Underworld" = Η Νέκυια του Πολυγνώτου, ή οι Αθηναίοι και ο Κάτω Κόσμος), σχολιάζοντας, αντιπροσωπευτικά, αγγειογραφίες του 5ου αι. π.Χ. της μη σωζόμενης Νέκυιας -τοιχογραφίας του Πολυγνώτου στη Λέσχη των Κνιδίων στους Δελφούς- οι οποίες στηρίχθηκαν στην εξαιρετικά λεπτομερή περιγραφή του Παυσανία, συμπεραίνει: οι Αθηναίοι, αν και ήξεραν να διαβάζουν, ήταν κυρίως ακροατές μύθων και της ποίησης. Έτσι, κανένας καλλιτέχνης (συμπεριλαμβανομένου του Πολυγνώτου) δεν παρίστανε ένα μύθο που απαντά στα ομηρικά έπη κρατώντας το κείμενο στο χέρι. Συνδυάζοντας αγγειογραφίες και περιγραφές του Παυσανία για τους χαρακτήρες της Νέκυιας, μπορούμε να επιχειρήσουμε μια νέα προσέγγιση και στις γραπτές μαρτυρίες για την ιδιαιτερότητα της τέχνης του Πολυγνώτου.

Ο Luca Giuliani ("Rhesos: On the Production of Images and the Reading of Texts" = Ρήσος: γύρω από τη δημιουργία εικόνων και την ανάγνωση κειμένων), με αφετηρία την εικονογραφία του μύθου του Ρήσου, δείχνει, καταρχάς, ότι η παλαιότερη γνωστή παράσταση (σε "χαλκιδικό" αμφορέα στο Malibu) σχετίζεται με την αφήγηση στην ιλιάδική Δολώνεια (ραψωδία Κ) και χρονολογείται λίγο μετά τη Δολώνεια, γύρω στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. Στη συνέχεια, εξετάζοντας δύο άλλες εικόνες του μύθου στην αγγειογραφία της Απουλίας, συμπεραίνει ότι τους αγγειογράφους της περιοχής αυτής δεν ενδιέφερε το κείμενο καθαυτό (είτε αυτό ήταν έπος, είτε τραγωδία) αλλά αποκλειστικά η πλοκή της ιστορίας - αυτό που ο Αριστοτέλης ονομάζει μύθο. Γι' αυτό και δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν για τις εικόνες τους στοιχεία από τελείως διαφορετικές φιλολογικές πηγές.

Στη δέκατη εισήγηση ο Angelos Chaniotis ("«The Best of Homer»: Homeric Texts, Performances and Images in the Hellenistic World and Beyond. Τhe Construction of Inscriptions" = "Όμηρος: οι μεγάλες επιτυχίες". Ομηρικά κείμενα, παραστάσεις και εικόνες στον ελληνιστικό κόσμο και εξής. Η συμβολή των επιγραφών), απαντώντας στο ερώτημα "πόση ομηρική ποίηση γνώριζαν οι Έλληνες της ελληνιστικής εποχής και των αυτοκρατορικών χρόνων", διαπιστώνει ότι τα σχετικά επιγραφικά ευρήματα μας επιτρέπουν να παρατηρήσουμε μια τάση προς κατατεμαχισμό της ομηρικής ποίησης, προς "ξήλωμα" αυτού που είχε συρραφεί. Από κάποια άποψη αυτή η τάση ανταποκρίνεται στην ίδια τη φύση της επικής ποίησης: οι επιμέρους ωδές και αφηγήσεις (ή επεισόδια), που οι "ράφτες των ωδών" είχαν συναρμόσει, μπορούσαν να παρουσιαστούν (και όντως παρουσιάζονταν) και χωριστά.

Στην προτελευταία εισήγηση του τόμου ("Homeric Themes in Greek and Roman Sculpture" = Ομηρικά θέματα στην ελληνιστική και ρωμαϊκή γλυπτική) ο Christian Kunze επιμένει στην αφηγηματική και επεξηγηματική παράσταση μυθικών σκηνών στη γλυπτική του ύστερου 2ου και 1ου αι. π.Χ. σε ρωμαϊκά συμφραζόμενα. Την περίοδο αυτή αναπτύσσεται μια παράδοση με θέματα κυρίως από την Οδύσσεια, κυρίως τα επεισόδια του Πολύφημου και της Σκύλλας. Η προτίμηση αυτή οφείλεται, κατά πρώτο λόγο, στον ατμοσφαιρικό χαρακτήρα αυτών των σκηνών, καθώς ταίριαζαν με τη διακόσμηση φυσικών ή τεχνητών σπηλαίων, τα οποία χρησιμοποιούνταν στις υπέροχες και πλούσιες ρωμαϊκές βίλες ως καλοκαιρινά τρικλίνια (σύμβολα πλούτου και κύρους). Ένας δεύτερος λόγος μπορεί να είναι η μυθολογία της παράλιας ζώνης, όπου είχαν ανεγερθεί ρωμαϊκές βίλες ήδη από την εποχή της Δημοκρατίας: μια ζώνη γης, την οποία, σύμφωνα με τις αρχαίες δοξασίες, είχε επισκεφθεί ο Οδυσσέας και στην οποία υποτίθεται ότι συνέβησαν κάποιες από τις περιπέτειές του.

Στη δωδέκατη και τελευταία εισήγηση ο Michael Squire ("Toying with Homer in Words and Pictures: The Tabulae Iliacae and the Aesthetics of Play" = Παίζοντας με τον Όμηρο με κείμενα και εικόνες: Οι Tabulae Iliacae 'Ιλιαδικοί Πίνακες' και η αισθητική του παιγνίου) υποδεικνύει ότι οι αρχαίοι καλλιτέχνες χειρίζονταν τις διασυνδέσεις εικόνας και ποιήματος και με παιχνιδιάρικους ή επιτηδευμένους τρόπους. Την πλέον εύγλωττη δήλωση αυτού του φαινομένου αποτελούν οι 22 λεγόμενες Tabulae Iliacae (Ιλιαδικοί Πίνακες) της ελληνιστικής/ρωμαϊκής εποχής. Σ' αυτές τις μαρμάρινες πινακίδες παρατίθενται αποδόσεις των ομηρικών επών (σε συνδυασμό με άλλα θέματα) και σε λόγο και σε εικόνα. Μ' αυτόν τρόπο πρακτικά παίζουν με τις σχέσεις ανάμεσα στη θέαση και την ανάγνωση, όχι μόνο με την εικονογραφία της πρόσθιας όψης, αλλά και με τα "μαγικά τετράγωνα" διαγράμματα γραμμάτων που συνήθως κοσμούν την πίσω όψη. Με άλλα λόγια, οι πινακίδες αυτές χρησιμοποίησαν τα ομηρικά έπη για να εξερευνήσυν τα σημεία επαφής ανάμεσα στην εικονιστική και τη λεκτική επικοινωνία: εκφράζουν κείμενα μέσω εικόνων μόνο για να εκφράσουν πάλι τις εικόνες τους μέσω της γλώσσας (και αντίστροφα).

ΚΔ' Σεμινάριο Ομηρικής Φιλολογίας - ΙΑ' Διεθνές Συνέδριο για την "Οδύσσεια"- Ιθάκη

Γιδάκι-Ιθάκη

ΚΔ΄ ΣΕMINAPIO OMHPIKHΣ ΦIΛOΛOΓIAΣ

KENTPO OΔYΣΣEIAKΩN ΣΠOYΔΩN
Mε τη συνεργασία της ΠΑΝΕΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ και του ΔHMOY IΘAKHΣ

"Εικονιστικές περιγραφές αγροτικού βίου, μετεώρων, κυνηγιού και φωτιάς σε παρομοιώσεις της Ιλιάδας και της Οδύσσειας"

.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

19:30 Υποδοχή μελών και παραλαβή φακέλων
Χαιρετισμοί, εισαγωγική ομιλία

ΤΡΙΤΗ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

Πρόεδρος Α. Στέφος

9:00-9:20 Ε. Μυρογιάννη
Ομηρικές παρομοιώσεις: σύγχρονες εννοιολογικές
και διδακτικές προσεγγίσεις και εικονιστικές αναπαραστάσεις

9:20-9:40 Χ. Δάλκος
Ο λανθάνων αποτροπαϊκός χαρακτήρας της φωτιάς
στην Κυκλώπεια

9:40-10:00 Χ. Ψιλοπούλου
Η παρομοίωση της φωτιάς στην Κυκλώπεια
της Οδύσσειας (ι 382-394)

10:00-10:30 Συζήτηση

10:30-11:00 Διάλειμμα

Πρόεδρος Γ. Χαριτίδου

11:00-11:20 Ε. Παπαδογιαννάκη
Εικονιστικές περιγραφές στην Ιλιάδα:
οι παρομοιώσεις των ουράνιων σωμάτων και της φωτιάς
στην Ιλιάδα

11:20-11:40 Μ. Παπαμηνά-Καλλασίδου
Εικονιστικές περιγραφές σε παρομοιώσεις της
ε ραψωδίας της Οδύσσειας

11:40-12:00 Λ. Πόλκας
Ομηρικές παρομοιώσεις με αναφορικό σήμα το λιοντάρι

12:00-20 Α. Γαλιατσάτου
Παρομοιώσεις του κυνηγιού στην Ιλιάδα.

12:20-12:50 Συζήτηση

19:30 Έναρξη του ΙΑ' διεθνούς συνεδρίου για την Οδύσσεια


KENTPO OΔYΣΣEIAKΩN ΣΠOYΔΩN

ΙΑ' ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙΑ

ΜΥΘΟΣ, ΚΕΙΜΕΝΑ, ΕΙΚΟΝΕΣ.

Ομηρικά έπη και αρχαία ελληνική τέχνη

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΤΡΙΤΗ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

19:30 Yποδοχή των συνέδρων
20:00 Eναρκτήρια συνεδρία, χαιρετισμοί

ΤΕΤΑΡΤΗ 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

Πρόεδρος: Έλενα Καρύδη–Walter

9:30 Δ. Ν. Μαρωνίτης,
Ακροαματικές εικόνες στα ομηρικά έπη

10:00 Συζήτηση

10:15 Catherine Morgan,
Early ithacesian vase painting and the problem
of Homeric depictions

10:45 Συζήτηση

11:00 Διάλειμμα

11:30 Εyrudike Κefalidou,
Dead men facing down: a Homeric theme in
ancient Greek Iconography

12:00 Συζήτηση

12: 15 Francois Lissarague,
The heroes’ weapons transmission and memory

12:45 Συζήτηση

Πρόεδρος: Angelos Chaniotis

18:00 Γεώργιος Καββαδίας,
Άθλα επί Πατρόκλω: Έπος και αττική εικονογραφία

18:30 Συζήτηση

18:45 Eckhard Wirberlauer,
Von Ithaka Homers zum homerischen Ithaka.
Zum Einfluss von Literatur auf eine antike Landschaft

19:15 Συζήτηση

ΠΕΜΠΤΗ 17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

Πρόεδρος: François Lissarague

9:30 Alan Shapiro,
Athenian Reworkings of Homer’s "Nekyia"
in the Fifth Century

10:00 Συζήτηση

10:15 Έλενα Καρύδη-Walter,
Polygnotos’ "Nekyia" or the Athenians
and the Underworld

10:45 Συζήτηση

11:00 Διάλειμμα

Πρόεδρος: Catherine Morgan

11:15 Άγγελος Ζαρκάδας,
Ομηρικά θέματα σε παραστάσεις αγγείων
του Μουσείου Κανελλοπούλου

11:45 Συζήτηση

12:00 Ευγενία Βικέλα,
Η αρχαιολογική έρευνα στην Ιθάκη.
Αποκλίσεις και συγκλίσεις με το άλλο Ιόνιο.

13:00 Επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιθάκης

17:30 Eπίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της Β. Iθάκης

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

Πρόεδρος: Γεώργιος Καββαδίας

9:30 Luca Giuliani,
Rhesos: on the production of images
and the reading of texts

10:00 Συζήτηση

10:15 Ιωάννης Ακαμάτης,
Η Οδύσσεια στην ανάγλυφη ελληνιστική
κεραμική της Μακεδονίας. Τα νέα ευρήματα

10:45 Συζήτηση

11:00 Διάλειμμα

Πρόεδρος: Suzanne Muth

11:30 Angelos Chaniotis,
Homer and Homeric myths in the Hellenistic world.
The contribution of inscriptions

12:00 Συζήτηση

12:15 Christian Kunze,
Homeric themes in Greek and Roman sculpture

12:45 Συζήτηση

Πρόεδρος: Christian Kunze

18:30 Suzanne Muth,
The Odyssey landscapes: the reception of Homer
in the Roman house

19:00 Συζήτηση

19:15 Michael James Squire,
Visualising epic on the “Tabulae iliacae”

19:45 Συζήτηση

Πρόεδρος: Δ. Ν. Μαρωνίτης

20:00 Καταληκτική συνεδρία

ΣΑΒΒΑΤΟ 19 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

07:00 Aπόπλους από την Ιθάκη

15:30 Άφιξη στην Αθήνα.
--------------------------------------------

ΟΜΙΛΗΤΕΣ

1) ΚΔ' Σεμινάριο Ομηρικής Φιλολογίας

Αλίκη Γαλιατσάτου, δ. φ., Καθηγήτρια Δ. Ε.
Χρίστος Δάλκος, Καθηγητής Δ. Ε.
Ελισσάβετ Μυρογιάννη, Σχολική Σύμβουλος Δ. Ε.
Ελένη Παπαδογιαννάκη, δ. φ., Καθηγήτρια Δ. Ε.
Μάρω Παπαμηνά–Καλλασίδου, Καθηγήτρια Γυμνασίου Πάφου
Λάμπρος Πόλκας, δ.φ., Καθηγητής Δ. Ε.
Χριστίνα Ψιλοπούλου, Καθηγήτρια Δ. Ε.


2) IA' Διεθνές Συνέδριο για την Οδύσσεια

Ιωάννης Ακαμάτης, Καθηγητής Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης
Ευγενία Βικέλα, Καθηγήτρια Ιόνιου Πανεπιστημίου Κέρκυρας
Angelos Chaniotis, Καθηγητής Πανεπιστημίου Οξφόρδης, Βρετανία
Luca Giuliani, Πρύτανης Wissenschaft Kolleg Βερολίνου, Γερμανία
Άγγελος Ζαρκάδας, Μουσείο Κανελλοπούλου, Αθήνα
Γεώργιος Καββαδίας, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας
Ευρυδίκη Κεφαλίδου, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Christian Kunze, Καθηγητής Πανεπιστημίου Regensburg, Γερμανία
Francois Lissarague, Καθηγητής Ερευνητικού Κέντρου “Louis Gernet” Παρισίων, Γαλλία
Δ. Ν. Μαρωνίτης, Ομότιμος Καθηγητής Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Catherine Morgan, Διευθύντρια Αρχαιολογικής Βρετανικής Σχολής
Susanne Muth, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου “Humboldt” Βερολίνου, Γερμανία
Alan Shapiro, Καθηγητής Πανεπιστημίου Φιλαδέλφειας “John Hopkins”, ΗΠΑ
Michael James Squire, dr., υπότροφος ερευνητής στο Christ's College (Καίμπριτζ, Αγγλία)
Ελένη Walter-Καρύδη, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Saarbrucken, Γερμανία
Eckhard Wirberlauer, Καθηγητής Πανεπιστημίου Στρασβούργου

Ομηρική φιλολογία: Σεμινάριο (Ιθάκη, 15-18/09/2008)

ΠΟΛΕΜΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΜΙΛΗΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΣ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΛΙΑΔΑ ΣΤΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙΑ.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΤΑ.

ΔΕΥΤΕΡΑ 15 Σεπτεμβρίου

19:30 Eναρκτήρια συνάντηση. Yποδοχή, χαιρετισμοί
20:00 Δ. Μ. ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ, Μετάφραση της έκτης ιλιαδικής ραψωδίας. Εκφορά και σχόλια.

ΤΡΙΤΗ 16 Σεπτεμβρίου

Προεδρία: Φάνης Κακριδής

9:00–9:30 Αλεξάνδρα ΖΕΡΒΟΥ, Ανδρικός και γυναικείος χώρος και χρόνος στη συνάντηση Έκτορα και Ανδρομάχης.
9:30–10:00 Συζήτηση
10:00–10:30 Χρήστος ΤΣΑΓΓΑΛΗΣ, Σκηνικός, αφηγηματικός και διακειμενικός χώρος στην εταιρική ομιλία Διομήδη και Γλαύκου.
10:30–11:00 Συζήτηση
11:00–11:30 Διάλειμμα

Προεδρία: Αντώνης Ρεγκάκος

11:30–12:00 Αγάθη ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ, «διά νύκτα μέλαιναν». Η σημειολογία της νύχτας στην εταιρική ομιλία Πριάμου–Αχιλλέα.
12:00–12:30 Συζήτηση

Προεδρία: Αλεξάνδρα Ζερβού

18:30– 19:00 Αναστάσιος ΣΤΕΦΟΣ, Στο μεταίχμιο του ομιλητικού χώρου στη Ζ ραψωδία.
19:00–19:30 Συζήτηση
19:30–20:00 Ιωσήφ ΧΑΤΖΗΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ, Πολυτίμη ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ, Πού, πότε, πώς στο πλαίσιο των ομιλιών στη Ζ ραψωδία.
20:00–20:30 Συζήτηση

TΕΤΑΡΤΗ 17 Σεπτεμβρίου

Προεδρία: Χρήστος Τσαγγάλης

9:00–9:30 Αντώνης ΡΕΓΚΑΚΟΣ, Ιλιαδικός και Οδυσσειακός χρόνος: μερικές διαφορές.
9:30–10:00 Συζήτηση
10:00–10:30 Μενέλαος ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, Μενέλαος και Ελένη: συζυγική ομιλία και επική αφήγηση (Οδύσσεια δ 240-289).
10:30–11:00 Συζήτηση
11:00–11:30 Διάλειμμα

Προεδρία: Αριάδνη Γκάρτζιου

11:30–12:00 Φάνης ΚΑΚΡΙΔΗΣ, Συναπαντήματα: ανθρωπολογικά στη συνάντηση του Οδυσσέα με τη Ναυσικά.
12:00–12:30 Συζήτηση
12:30–13:00 Αντώνιος ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ, Καλυψώ και Κίρκη: σπηλιά και παλάτι.
13:00–13:30 Συζήτηση

16:30 Περιήγηση στην Iθάκη

ΠΕΜΠΤΗ 18 Σεπτεμβρίου

Προεδρία: Μενέλαος Χριστόπουλος

9:00–9:30 Αλίκη ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ, Η τρίβαθμη ανιούσα κλίμακα της ομιλίας Οδυσσέα–Πηνελόπης. Ο χώρος και ο χρόνος.
9:30–10:00 Συζήτηση
10:00–10:30 Λάμπρος ΠΟΛΚΑΣ, Ομιλία και λέχος: από την Ιλιάδα στην Οδύσσεια.
10:30-11:00 Συζήτηση

12:30 Θαλασσινή εκδρομή

Προεδρία: Αναστάσιος Στέφος

18:30– 19:00 Αριάδνη ΓΚΑΡΤΖΙΟΥ, Χώρος και χρόνος της μνηστηροφονίας.
19:00–19:30 Συζήτηση

ΚATAΛHKTIKH ΣYNEΔPIA
Προεδρία: Δ. Ν. Μαρωνίτης

19:30–20:00 Σύνοψη πορισμάτων του Σεμιναρίου
20:30 Το Επαρχείο Ιθάκης θα απονείμει το βραβείο "Οδυσσέως-Πηνελόπης" στους: Ι. Θ. Κακριδή, Όλγα Κομνηνού-Κακριδή και Ελένη Ι. Κακριδή.
Το βραβείο θα παραλάβει ο καθηγητής Φάνης Ι. Κακριδής.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19 Σεπτεμβρίου

Tαξίδι επιστροφής

Ομηρική Φιλολογία (Ιθάκη, 19-09-2008)

Άπό τις 15 μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου (2008) θα διεξαχθεί φέτος το ΚΓ' σεμινάριο ομηρικής φιλολογίας στην Ιθάκη.

Συνδιοργανωτές: το Κέντρο Οδυσσειακών Σπουδών και η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων, με την υποστήριξη του Δήμου Ιθάκης.

Τίτλος του θεματικού κύκλου: Πολεμικός και ομιλητικός χώρος και χρόνος: από την Ιλιάδα στην Οδύσσεια. Λειτουργίες και σήματα.

Επιμέρους θέματα του σεμιναρίου:
1. Πολεμικοί και ομιλητικοί χώροι και χρόνοι στην έκτη ιλιαδική ραψωδία. Ενδιαφέρουν ειδικότερα: (α) ο χώρος της εταιρικής ομιλίας Διομήδη και Γλαύκου, (β) οι εναλλασσόμενοι χώροι στο ευρύτερο πλαίσιο της συζυγικής ομιλίας ΄Εκτορα και Ανδρομάχης.

2. Ομιλητικός χώρος και χρόνος της εταιρικής ομιλίας Πριάμου Αχιλλέα στη εικοστή τέταρτη ραψωδία της Ιλιάδας: συστατικά σήματα.

3. Ομιλητικός χώρος και χρόνος στη συνεύρευση Οδυσσέα με Καλυψώ, Κίρκη, Ναυσικά.

4. Ομιλητικός χώρος και χρόνος στις τρεις βαθμίδες της συζυγικής ομιλίας Οδυσσέα και Πηνελόπης στην Οδύσσεια.

5. Χώρος και χρόνος της Μνηστηροφονίας.

Οι συνάδελφοι που επιθυμούν να συμμετάσχουν ως εισηγητές σε ένα από τα παραπάνω θέματα, μπορούν να δηλώσουν την προτίμησή τους στην ΠΕΦ, στέλνοντας, μέχρι τις 20 Ιουνίου 2008, περίληψη και τίτλο της εισήγησής του με e-mail (p-e-f@otenet.gr) ή fax (210-5228231).

Άθλα και έπαθλα

Κυκλοφορεί ο τόμος "Άθλα και έπαθλα στα ομηρικά έπη" με 24 εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στις 15-19 Σεπτεμβρίου 2004 στην Ιθάκη, στο πλαίσιο του Ι´ διεθνούς συνεδρίου για την Οδύσσεια. Το συνέδριο διοργάνωσε το Κέντρο Οδυσσειακών Σπουδών με τη χορηγία του Δήμου Ιθάκης και του Εθνικού Ιδρύματος Νεότητας.

Στον ομιλητικό αγώνα του συνεδρίου συμμετείχαν ερευνητές από πανεπιστήμια οχτώ χωρών (την Ελβετία, την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και την Ελλάδα.

Οι εισηγήσεις της Francoise Letoublon ("Το πνεύμα του ανταγωνισμού στον Όμηρο", στα γαλλικά), της Αλεξάνδρας Ζερβού ("Άθλα και παιχνίδια πρόσληψης", στα γαλλικά) και του Δ. Ν. Μαρωνίτη ("Φονικά άθλα και έπαθλα στα ομηρικά έπη", στα ελληνικά) αντιμετωπίζουν το δίπτυχο θέμα του συνεδρίου συγκριτικά (στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια) μέσα από αντιπροσωπευτικά παραδείγματα. Εξέχει ο δυσερμήνευτος και αμφίβολος "άεθλος" της Πηνελόπης

Ανθρωπολογικές και αφηγηματολογικές προσεγγίσεις των ιλιαδικών "άθλων επί Πατρόκλω" υιοθετούν στις ανακοινώσεις τους η Jenny Strauss Clay ("Τέχνη, φύση και θεοί στην αρματοδρομία της ραψωδίας Ψ της Ιλιάδας", στα αγγλικά), ο Seth Schein ("Ο Αχιλλέας και η κηδεία του Πατρόκλου στη ραψωδία Ψ της Ιλιάδας", στα ελληνικά) και ο Αντώνης Ρεγκάκος ("Το χαμόγελο του Αχιλλέα ή η Ιλιάδα και το είδωλό της", στα αγγλικά).

Ο Wolfgang Kullmann ("Οι ολυμπιακοί αγώνες στην Ιλιάδα: Λ 698-265", στα ελληνικά) εντοπίζει υπαινικτικές αναφορές σχετικές με τους ολυμπιακούς αγώνες, που φιλοξενούνται στην αναδρομική διήγηση του Νέστορα στην ενδέκατη ιλιαδική ραψωδία.

Δύο εισηγήσεις, του Nicholas Richardson ("Οι αγώνες στη ραψωδία θ της Οδύσσειας", στα αγγλικά) και της Nancy Felson ("Ένα πρώτο-επινίκιο στους αγώνες των Φαιάκων: Οδύσσεια θ 202-233", στα αγγλικά), υποδεικνύουν την αφηγηματική λειτουργία των αγώνων στην οδυσσειακή Φαιακίδα.

Κάπως φυγόκεντρη ως προς τη θεματολογία του συνεδρίου η ανακοίνωση του Joachim Latacz ("Μάχη αισθημάτων: η ομηρική Ελένη", στα αγγλικά) επιμένει στον «διανοητικό αγώνα» που δίνει η ηρωΐδα στο ιλιαδιακό έπος.

Ο υποτιμημένος από την ομηρική έρευνα ρόλος των θεατών στα ομηρικά έπη απασχολεί την ανθρωπολογική σκόπευση της Αριάδνης Γκάρτζιου ("Οδυσσεύς θεατής, αθλητής και αφηγητής άθλων", στα ελληνικά), ενώ οι ποιητολογικές ιδιαιτερότητες της αοιδής ως διαγωνιστικού «επάθλου» εξετάζονται συγκριτικά από τον Μ. Χριστόπουλο ("Άθλα χωρίς έπαθλα: μουσικοί αγώνες στην Οδύσσεια και στον Ομηρικό Ύμνο εις Ερμήν", στα αγγλικά).

Δύο αρχαιολογικές ανακοινώσεις, του Μιχάλη Τιβέριου ("Τω δε νικώντι [εν Παναθηναίοις] δίδοται άθλον έλαιον εν αμφιφορεύσι", στα ελληνικά) και της Ευρυδίκης Κεφαλίδου ("Γεωμετρικά και αρχαϊκά έπαθλα: κείμενα, ευρήματα, εικονογραφία: 8ος-7ος αιώνας π.Χ.", στα ελληνικά) και μία ιστορικο-αρχαιολογική, της Isabelle Ratinaud ("Αναζητώντας την απαρχή των ολυμπιακών αγώνων: οι άριστοι του Ομήρου στην Άλτη", στα γαλλικά) αναφέρονται στους σύνθετους τρόπους με τους οποίους η τέχνη (ως εικόνα και κείμενο) εμπεριέχει ικανές δόσεις και από ιδεολογία.

Τρεις εισηγήσεις επικεντρώνονται στον διδακτικό Ησίοδο: Ο Απόστολος Αθανασάκης ("Οι κατάλογοι των ονομάτων στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια", στα ελληνικά) εξετάζει τον αγώνα Ομήρου και Ησιόδου ως προς την τεχνική σύνθεσης των ονοματικών Καταλόγων. Την αφηγηματική λειτουργία, που επιτελεί μια ποιητολογική μεταφορά σχετική με τη νίκη του Ασκραίου ποιητή σε ταφικά "άεθλα" της Χαλκίδας, δείχνει ο Χρήστος Τσαγγάλης ("Η μεταφορά του θαλάσσιου ταξιδιού και το "άθλον" της αοιδής: επανεξετάζοντας τη "Ναυτιλία" στα Έργα και Ημέραι", στα αγγλικά), ενώ τη λογοτεχνική αναπαράσταση αγωνιστικών θεμάτων, που περιλαμβάνονται στην ψευδο-ησιόδεια Ασπίδα, υπό την προοπτική της τεχνικής της "εκφράσεως", συζητά ο Τimothy Heckenlively ("Η μάχη και η ποιητική του ανταγωνισμού στην Ασπίδα του Ησιόδου", στα αγγλικά.

Τρεις επίσης εισηγήσεις διαγωνίζονται στην τεχνική της μυθοποίησης: Ο Franco Montanari ("Ένας αριστοκράτης προφήτης: ο πρώτος Ολυμπιόνικος του Πινδάρου και η καταγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων", στα αγγλικά) δείχνει πώς ο Πίνδαρος μετασχηματίζει τον μύθο, για να κατασκευάσει τη δική του, αγωνιστική (κατά κυριολεξία και μεταφορά) ποίηση, ενώ η Φλώρα Μανακίδου ("Άθλα επί Πολύφημω: το βουκολικό προσωπείο του Οδυσσειακού Κύκλωπα: Θεοκρίτου ΧΙ,VI, VII", στα ελληνικά) παρεμβαίνει στον ποιητικό αγώνα Ομήρου και Θεόκριτου, που αφορά στη διεκδίκηση της μορφής του Πολύφημου, συνηγορώντας "ποιητολογική αδεία" υπέρ του βουκολικού ποιητή. "Ακονιτί" κατεβαίνει στον ομιλητικό αγώνα ο Simon Hornblower ("Η γλώσσα της νίκης στον Πίνδαρο, τους ιστορικούς και τις επιγραφές", στα αγγλικά) για να μας θυμίσει πως η νίκη της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, στον χώρο τουλάχιστον της αθλητικής λεξικολογίας, δεν είναι δεδομένη. Όχι τόσο επειδή οι υπολογιστές μάς στερούν την χειρωνακτική απόλαυση της έρευνας όσο κυρίως επειδή τα ετοιμοπαράδοτα data των υπολογιστών διαγράφουν από το αθλητικό λεξιλόγιο όρους κρίσιμους όπως η θουκυδίδεια "ασφάλεια".

Στο συνέδριο ο Όμηρος αγωνίστηκε και εκτός έδρας: πρώτα με δύο λατίνους, τον Βιργίλιο και τον Οβίδιο, ύστερα με δύο νεοτερικούς και σύγχρονους, τον αλεξανδρινό Καβάφη και τη γερμανίδα Christa Wolf. O Βιργίλιος κατεβαίνει με προπονητή του Θεόδωρο Παπαγγελή ("Είδος και ιδεολογία στον πυγμαχικό αγώνα της Αινειάδας: 5. 362-484", στα ελληνικά). Ο ρηξικέλευθος λατινιστής δείχνει πώς, με παράδειγμα τα ταφικά "άεθλα" της Αινειάδας, αναμεταδίδεται η "αγωνία επίδρασης" του Βιργίλιου από τα επικά (πρώιμα και ελληνιστικά) διακείμενα. Στο δεύτερο ημίχρονο ο Philip Hardie ("Κάνοντας πόλεμο με τις λέξεις: ο αγώνας για τα όπλα του Αχιλλέα στον Οβίδιο: Μεταμόρφ. 13.1-398", στα αγγλικά) μας προσκαλεί να αναστοχαστούμε το ανταγωνιστικό πνεύμα που διέπει τη λογοτεχνική παράδοση. Παράδειγμα εφαρμογής το επεισόδιο της "Κρίσης των Όπλων" του λατίνου, όπου η επική αφήγηση μεταμορφώνεται σε δικανική ρητορεία. Τέλος, η συμπαθητική ματιά του Καβάφη απέναντι στους "Τρώες" μεταφέρεται, μέσω της υποβλητικής φωνής του Οliver Hellmann ("Δύο εικόνες ενός αγωνιστικού κόσμου: η Κασσάνδρα της Christa Wolf και η Ιλιάδα του Ομήρου", στα γερμανικά) στην εκπρόσωπο της φεμινιστικής γραφής. Η τρωαδίτισσα Κασσάνδρα της, έπαθλο του Αγαμέμνονα στον τρωικό πόλεμο, ανασυνθέτει πριν από τον φόνο της τον ιλιαδικό κόσμο, δίνοντας την δική της απάντηση στο ερώτημα γιατί στους αγώνες, προτού καταντήσουν sport, δεν είχαν θέση οι γυναίκες.

Ομηρική φιλολογία (Ιθάκη, 27-31 Αυγούστου 2007)

Το Πρόγραμμα θα παρουσιαστεί στο ΚΒ σεμινάριο ομηρικής φιλολογίας, που διοργανώνεται από 27-31 Αυγούστου 2007 στο νησί της Ιθάκης από το Κέντρο Οδυσσειακών Σπουδών σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων και τον δήμο Ιθάκης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Δευτέρα 27 Aυγούστου
(ώρα 19:30 Eναρκτήρια συνάντηση. Yποδοχή, χαιρετισμοί).

Τρίτη 28 AυγούστουΘεματικός Κύκλος: "Ο ΠΟΙΗΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΣΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ"Γ. A. ΣΠΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ,
Δίας και Αθηνά: ρυθμιστές της τύχης των θνητών στα ομηρικά έπη.
A. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ & A. ΑΓΟΡΑΣΤΙΔΟΥ
Οι θεοί ως φορείς της πλοκής στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια.
Θεματικός Κύκλος: "ΟΜΗΡΙΚΗ ΑΡΕΤΑΛΟΓΙΑ"
I. ΧΑΤΖΗΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ, & P. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ,
Από τους σκηπτούχους βασιλείς της Ιλιάδας στον κοινό άνθρωπο της Οδύσσειας.
Δ. N. MAPΩNITHΣ (ομιλία):
«Η κηδεία του Σαρπηδόνος»: Νεκρώσιμος νόστος

Tετάρτη 29 Aυγούστου
N. ΛΙΝΑΡΔΟΣ, & M. ΜΙΧΑΛΙΟΣ,
Η έννοια της αιδούς στον κόσμο της ομηρικής ηθικής.
Β. ΜΑΣΤΟΡΗΣ,
Η οργάνωση του χώρου και η διαμόρφωση του υποκειμένου. Ένα θέμα «ομηρικής γεωγραφίας».
Περιήγηση στο νησί της Ιθάκης

Πέμπτη 30 Aυγούστου
Θεματικός Κύκλος: "ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΟΜΗΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ"
Μ. ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ, & Σ. ΚΟΥΓΕΑΣ
Η επανάχρηση των παραμυθικών στερεοτύπων της Οδύσσειας.
Λ. ΠΟΛΚΑΣ,
"ει δε και ζωγραφίας διδάσκαλον Όμηρον φαίη τις, ουκ αν αμαρτάνοι". Προκαταρκτικά στην οπτική ποιητική του ομηρικού λόγου.
Θαλασσινή εκδρομή
Θεματικός Κύκλος: "ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΣΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΓΝΩΣΙΑ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ"
Α. ΣΤΕΦΟΣ,
Αρχαία Ελληνική Γραμματολογία Φ. Ι. Κακριδή και Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι Β. Κάλφα και Γ. Ζωγραφίδη
Α. ΠΑΠΑΔΑΚΗ,
Η Ρώμη και ο κόσμος της Θ. Παπαγγελή και Αρχαϊκή Επική Ποίηση Δ. Ν. Μαρωνίτη και Λάμπρου Πόλκα.

Παρασκευή 31 Aυγούστου
Tαξίδι επιστροφής.

Το Σεμινάριο θα διεξαχθεί στην αίθουσα
του Mορφωτικού Kέντρου Iθάκης.